Szkoła dostępna dla wszystkich

„Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Wspólna praca, najlepsze rozwiązania” – to międzyresortowa konferencja, w której udział wzięli m.in. dr Rashed Mustafa – Krajowy Koordynator Biura UNICEF ds. Reagowania na Potrzeby Uchodźców w Polsce, Mark Brzeziński – ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce, minister edukacji Barbara Nowacka; minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk; sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Wojciech Konieczny, rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek; wiceministrowie edukacji, parlamentarzyści, przedstawiciele świata nauki, lekarze, przedstawiciele organizacji pozarządowych. 

Przedmiotem dyskusji prowadzonych w małych grupach uczestników przez ekspertów IBE były rozwiązania na rzecz systemowego wsparcia zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży a także propozycje rozwiązań zidentyfikowanych barier i trudności w zakresie wdrażania rekomendacji w 4 obszarach troski o zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży: 

1. promocja zdrowia psychicznego; 
2. profilaktyka; 
3. pomoc w kryzysie; 
4. pomoc w powrocie do zdrowia.

Działania realizowane w projekcie ASA wpisują się w wymienione obszary. W części panelowej reprezentanci projektu przedstawili najważniejsze zadania wspierające pracę na rzecz ochrony zdrowia psychicznego dzieci i uczniów, rodziców oraz nauczycieli.

Liderka projektu, dr Beata Papuda-Dolińska zaznaczyła ważną rolę nauczycieli specjalistów w zakresie reagowania na kryzysy uczniów:

„[…] wsparcie musi być każdorazowo inicjowane już na poziomie szkoły w sytuacji zaistnienia problemu edukacyjnego, społecznego, funkcjonalnego w szczególności jeśli jego podłoże jest natury psychologicznej, jeśli wynika z zaburzeń zdrowia psychicznego”

W projekcie ASA to właśnie grupa nauczycieli specjalistów jest pierwszym beneficjentem wsparcia w postaci szkoleń doskonalących zawodowo. Jeden z programów szkoleń obejmuje zagadnienia tj. procedury postępowania w przypadku zaburzeń funkcjonowania społecznego, doświadczeń silnego lęku, traumy, prób samobójczych – procedury, które mają szansę wejść w praktykę szkolną.

_{^{Dr Beata Papuda-Dolińska, liderka projektu ASA, prezentuje zadania realizowane w ramach działań projektowych związane z tematem konferencji}}.

Innym rodzajem wsparcia psychospołecznego, które jest organizowane w ramach projektu są bezpłatne i anonimowe konsultacje dla rodziców nauczycieli i pełnoletnich uczniów ze specjalistami psychiatrami, psychoterapeutami oraz psychologami. 

Prelegentka wymieniła również działania planowane z obszaru wsparcia psychospołecznego i zdrowia psychicznego tj. materiały i warsztaty z zakresu pierwszej pomocy psychologicznej, pakiety i narzędzia adresowane do przedszkoli, przewodniki dla dyrektorów.

O działaniach interwencyjnych z uwzględnieniem perspektywy międzysektorowej opowiedział ekspert projektu, dr Tomasz Rowiński uzasadniając wybór interwencji jako obejmujących najczęstsze problemy, z jakimi borykają się dzieci, rodzice i szkoła.

„Z perspektywy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży wzmacnianie rodziców jest kluczowe i zawsze będzie kluczowe natomiast te interwencje zakładają już współpracę po zaistnieniu trudnego wydarzenia”.

W części dyskusyjnej uczestnicy projektu pracowali w zespołach koordynowanych przez ekspertów IBE złożonych z przedstawicieli różnych instytucji, lekarzy, nauczycieli, psychologów, specjalistów z zakresu ochrony zdrowia, profilaktyki i psychoedukacji. Dyskutanci analizowali zalecenia w zakresie ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży pochodzące z różnego rodzaju projektów realizowanych we wcześniejszych latach. Wskazywali wyzwania i rekomendacje dotyczące do ich wdrażania. Za podstawowy kierunek działań uznano usprawnienie współpracy instytucjonalnej i międzyresortowej, ale też współpracy i komunikacji na poziomie szkół, kuratoriów, samorządów i lokalnych jednostek ochrony zdrowia.

^{Dr Anna Błaszczak, ekspertka projektu ASA, wraz z Martą Koch-Kozioł (Instytut Badań Edukacyjnych) oraz przedstawicielami Akcji Uczniowskiej
i Instytutu Praw Dziecka}

Omawiając rezultaty dyskusji dr Anna Błaszczak, ekspertka z projektu ASA, podkreśliła wskazaną w koordynowanym przez nią zespole konieczność wzmocnienia wychowawczej roli szkoły jako podstawy profilaktyki. Dostrzeżono potrzebę wsparcia nauczycieli w zakresie ochrony ich dobrostanu, jak również doskonalenia umiejętności zarządzania klasą i budowania wspierającego klimatu szkoły. Podkreślano także potrzebę systemowych zmian w podejściu decydentów do roli szkoły i budowania narracji w zarządzaniu szkołami, w której troska o ucznia będzie ważnym głosem.